مقررات تجارت بین‌الملل مجموعه‌ای از 11 قانون بین‌المللی است که مسئولیت‌های فروشندگان و خریداران را تعریف می‌کند. این قوانین مشخص می‌کند که چه کسی مسئول پرداخت هزینه‌های مربوط به حمل و نقل، بیمه، ترخیص کالا از گمرک و … می‌باشد. اینکوترمز، در واقع مجموعه‌ای از قوانین تجاری است که توسط اتاق بازرگانی بین المللی (ICC) ایجاد شده است و در قراردادهای خرید و فروش بین‌المللی استفاده می شود.
مقررات تجارت بین‌الملل چیست؟
اتاق بازرگانی بین المللی (ICC) به منظور تسهیل امور تجاری در سراسر دنیا، مجموعه‌ای از قوانین را منتشر کرده است که از ایجاد سردرگمی در قراردادهای تجاری خارجی جلوگیری می‌کند. طرفین قرارداد به موجب این قوانین توافق می‌کنند که چه کسی مسئول هزینه‌ها و خطرات مرتبط با فروش بین‌المللی کالاست. به طور مثال کدام یک از طرفین مسئول امور مربوط به حمل و نقل، بیمه و پرداخت عوارض کالا می‌باشد. استفاده از این قوانین تضمین‌کننده قراردادهای مکتوب می‌باشد و طرفین قرارداد ملزم به رعایت این قوانین هستند.
برخی از این قوانین برای همه انواع حمل و نقل مورد استفاده قرار می‌گیرد. این در حالیست که برخی دیگر مخصوص حمل و نقل از طریق آب می‌باشند.
شما به عنوان یک صادرکننده باید مطمئن شوید که مسئولیت حمل و نقل، تحویل کالا و … بر عهده چه کسی است. شرایط تجاری بین‌المللی (اینکوترمز) در قراردادها می‌تواند به شما در انجام این کار کمک کند. به واسطه این قوانین تعهدات، هزینه ها و خطرات به طور شفاف مشخص می‌شوند. این قوانین توسط اتاق بازرگانی بین المللی (ICC) وضع شده و به طور دوره‌ای به روز می‌شوند.
مولفه‌های یک قرارداد تجاری بین‌المللی کدامند؟
مواردی که در قراردادهای تجاری بین‌المللی باید در نظر گرفته شوند، عبارتند از:
- محل تحویل کالا کجاست؟
- امور مربوط به حمل و نقل بر عهده چه کسی است؟
- هزینه‌های مربوط به بیمه بر عهده چه کسی است؟
- امور مربوط به ترخیص کالا از گمرک بر عهده چه کسی است؟
- هزینه عوارض کالا و مالیات بر عهده چه کسی است؟
به طور مثال، ممکن است صادرکننده موافقت کند که کالا را با هزینه خودش به بندری در کشور مشتری تحویل دهد. پس از آن، مشتری مسئولیت پرداخت هزینه‌های گمرک و تحویل به محل خود را بر عهده بگیرد. گاهی اوقات صادرکننده مسئولیت تنظیم بیمه کالا تا رسیدن به بندر را بر عهده می‌گیرد، اما هزینه را مشتری پرداخت می‌نماید.
اینکوترمزها برای اطمینان از اینکه این مسئولیت‌ها به وضوح تعریف و توافق شده‌اند، استفاده می‌شوند. علاوه بر جزئیات تحویل کالا، در قرارداد باید موارد مربوط به پرداخت هم مشخص باشند. در قراردادهای تجاری بین‌المللی پرداخت ارزی، میزان پرداخت، زمان پرداخت و روش پرداخت نیز پوشش داده می‌شوند.
مزایا و معایب مقررات تجارت بین‌الملل
بزرگ‌ترین مزیت استفاده از این مقررات، استانداردسازی و اختصاصی بودن جنبه‌های پیچیده تجارت بین‌المللی است. وجود یک سیستم یکپارچه ابهام‌های موجود را از بین می‌برد و تجارت را به‌ویژه هنگام مذاکره، بسیار ساده‌تر می‌کند. بدین‌ترتیب در زمان و هزینه هم صرفه‌جویی میشود.
مشکلی که در مورد این قوانین وجود دارد این است که خریداران و فروشندگان اغلب ترجیحات متفاوتی به هنگام معامله دارند. به طور مثال، فروشنده ممکن است CIF را انتخاب کند و در مقابل، خریداران ممکن است FOB را ترجیح دهند.
مزایای مقررات تجارت بین‌الملل
برخی از مزایای مقررات تجارت بین‌الملل عبارتند از:
- شفاف‌سازی در امور مربوط به قراردادهای تجاری
- استانداردسازی بین‌المللی
- به روز شده توسط یک نهاد بین المللی (ICC)
معایب مقررات تجارت بین‌الملل
تنظیم قرارداد حقوقی فی ما بین خریدار و فروشنده یک فرایند کاملا تخصصی است. شرکت آردین شیمی کلیه جزئیات مربوط به حمل و نقل و قرارداد با مشتریان را در نظر می‌گیرد تا از هرگونه سوء تفاهم و ورود خسارات جلوگیری نماید. برخی از معایب مقررات تجارت بین‌الملل عبارتند از:
- تفاوت بین ترجیحات خریدار و فروشنده به هنگام عقد قرارداد
- برخی مواقع به واسطه این قوانین، یک طرف متحمل هزینه‌های زیادی خواهد شد.
مقررات تجارت بین‌الملل
آخرین نسخه مقررات تجارت بین‌الملل در 1 ژانویه 2020 به اجرا در آمده است. در این نسخه تحولات در معاملات تجاری در نظر گرفته شده و قوانین برای استفاده راحت‌تر، به روز شده‌اند. در اینکوترمز 2020، یازده بند وجود دارد که رایج‌ترین آنها عبارتند از:
تحویل در محل کار (Ex Works (EXW))
EXW به این معنی است که خریدار خطرات ناشی از رساندن کالا به مقصد نهایی را متحمل میشود. در این روش بعد از EXW، نام یک مقصد قرار می‌گیرد که فروشنده کالا را در این محل به مشتری تحویل می‌دهد. این اصطلاح حداکثر تعهد را روی خریدار و حداقل تعهد را روی فروشنده ایجاد می‌کند. بنابراین تمام هزینه‌های حمل و نقل بر عهده خریدار است و همچنین ایشان مسئولیت خطرات رساندن کالا به مقصد نهایی را نیز بر عهده می‌گیرد.
تحویل به حمل کننده(Free Carrier (FCA))
در این روش کالاها به حمل‌کننده‌ای که از طرف خریدار معرفی شده، تحویل داده می‌شوند. مسئولیت هزینه و ریسک به عهده خریدار می‌باشد.
تحویل در کنار کشتی ((FAS)Free Alongside Ship)
در این روش کالا در بندر تعیین شده روی اسلکه قرار می‌گیرد و از این لحظه به بعد، وظایف فروشنده در مورد تحویل کالا به پایان می‌رسد. از این جا به بعد، خریدار باید کلیه هزینه‌ها را پرداخت و مسئولیت خسارات واردشده به کالا را تقبل کند.
تحویل روی عرشه ((FOB) (Free On Board)
در این روش، فروشنده ملزم به ترخیص کالاها می‌باشد. فروشنده مسئول تمام هزینه‌های مربوط به فرایند است تا زمانی که کالا در کشتی بارگیری شود. پس از بارگیری، خریدار مسئول هرگونه هزینه و خطرات مربوط به حمل و نقل می‌باشد.
هزینه و کرایه حمل ((CFR)Cost and Freight)
در این روش، فروشنده باید هزینه و کرایه حمل کالا را به بندر مقصد تعیین‌شده بپردازد. مسئولیت خسارات وارده به کالا و … بعد از بارگیری برعهده خریدار می‌باشد.
هزینه، بیمه و کرایه حمل((CIF)Cost, Insurance and Freight)
در این روش، فروشنده وظایفی شبیه به CFR دارد. علاوه‌براین، فروشنده باید بیمه دریایی تهیه کند و حق بیمه بپردازد. این اصطلاح را فقط می‌توان برای حمل و نقل دریایی استفاده کرد.
کرایه حمل و بیمه پرداخت شده((CIP)Carrier and Insurance Paid to)
در این روش، فروشنده هزینه حمل و نقل و بیمه را به مقصد خارج از کشور می‌پردازد.
تحویل در محل تخلیه(Delivered at Place Unloaded (DPU))
در این روش، صادرکننده ترتیب حمل و تحویل کالا را در محل ذکر شده فراهم می‌کند. فروشنده موظف است کالا را در این مقصد تخلیه کند. پس از ورود کالا، ترخیص کالا از گمرک توسط خریدار و با هزینه و مسئولیت ایشان انجام میشود.
تحویل در مقصد با پرداخت عوارض گمرکی(Delivered Duty Paid (DDP))
در این روش، فروشنده مسئول تحویل کالا به محل ذکر شده در کشور مقصد می‌باشد و کلیه هزینه‌های مربوطه را پرداخت می‌نماید. در نظر داشته باشید، کلیه خطرات و هزینه‌ها شامل عوارض، مالیات و … برعهده فروشنده می‌باشد. این اصطلاح برای فروشنده بیشترین تعهد را به همراه دارد.
پرسش‌های متداول
اینکوترمز چیست؟
اینکوترمز مجموعه قواعدی است برای توافق در مورد اینکه چه کسی مسئول هزینه‌ها و خطرات مرتبط با حمل و نقل کالاها، در واردات و صادرات می‌باشد.
چگونه مطمئن شویم که اینکوترمز در قراردادهای مورد نظر اعمال میشود؟
در قرارداد مورد نظر باید اینکوترمز و نسخهای که از آن استفاده شده است، قید شود.