تولید مواد شیمیایی یک صنعت گسترده است که شامل طیف گسترده‌ای از مواد شیمیایی مورد نیاز در صنایع مختلف به منظور تولید کودهای کشاورزی، مصالح ساختمانی و الکترونیک می‌باشد. تولید و تامین مواد اولیه برای این صنعت اهمیت بسیاری دارد. کارخانجات شیمیایی و تولیدی معمولا با تولیدگنندگان و تامین‌کنندگان بزرگ مواد اولیه شیمیایی کار می‌کنند و مواد مورد نیاز را از این طریق تامین می‌نمایند. در این مقاله به بررسی فرایند تولید و تامین مواد شیمیایی مورد نیاز کارخانجات شیمیایی و تولیدی می‌پردازیم.
مواد شیمیایی مورد نیاز کارخانجات شیمیایی و تولیدی کدامند؟
تولید و تامین مواد شیمیایی در صنایع مختلف از جمله کارخانجات شیمیایی و تولیدی اهمیت بسیاری دارد. این مواد شیمیایی به عنوان مواد اولیه و کاتالیزورهای واکنش‌های شیمیایی، و با هدف تولید محصولات صنعتی و … به کار برده می‌شوند. صنایع شیمیایی یک بخش حیاتی است که نه تنها در صنعت نقش مهمی ایفا می‌کند، بلکه به رشد اقتصاد جهانی نیز کمک می‌کند.
تولید و تامین مواد شیمیایی برای صنایع تولیدی یک بخش مهم در اقتصاد جهانی است. به رغم چالش‌های موجود در این حوزه مانند فشارهای نظارتی و نوسانات زنجیره تامین، این صنعت همچنان به نوآوری به منظور پاسخگویی به نیازهای روبه‌رشد بخش‌های مختلف ادامه می‌دهد. هرچقدر که تکنولوژی در کانون توجه قرار بگیرد، تولید مواد شیمیایی هم کارآمدتر و سازگار با محیط زیست خواهد بود. مواد شیمیایی مورد نیاز کارخانجات شیمیایی و تولیدی را می‌توان براساس ماهیت و کاربرد به چند دسته طبقه‌بندی کرد.
مواد شیمیایی صنایع شوینده
در فرایند تولید مواد شوینده از مواد شیمیایی مختلفی استفاده می‌شود. لبسا، SLES، سدیم سولفات، کاستیک سودا، هیدروکسید پتاسیم و SLS برخی از مهم‌ترین مواد اولیه شیمیایی می‌باشند که در تولید انواع شوینده‌های خانگی و تجاری کاربرد دارند.
- لبسا(LABSA): آلکیل بنزن اسید سولفونیک خطی یا اسید سولفونیک که با نام تجاری LABSA نیز شناخته می‌شود، یک سورفکتانت آنیونی است که مولکول‌های آن متعلق به یک گروه آب‌دوست و یک گروه آبگریز می‌باشند. لبسا یک سورفکتانت با خواص امولسیون کنندگی بالاست. این محصول ارزان‌ترین سورفکتانت در فرمولاسیون انواع شوینده است.
- سدیم لوریل سولفات(SLS): SLS یک سورفکتانت آنیونی است که به محصول خاصیت آمفوتریک می‌دهد و برای تولید انواع شوینده ضروری است. از SLS برای تولید محصولات صنعتی و خانگی مانند شوینده‌های کارواش، شامپو، شوینده‌های صنعتی و … استفاده می‌شود.
- سدیم لوریل اتر سولفات (SLES): SLES یک سورفکتانت آنیونی است که در فرمولاسیون انواع شوینده به کار برده می‌شود. فرمول شیمیایی این محصول C14H29NaO5S می‌باشد و محلول 30 درصد و 70 درصد آن در بازار موجود می‌باشد. SLES خاصیت کف‌کنندگی و امولسیون‌کنندگی عالی دارد و به راحتی در آب حل می‌شود.
- کاستیک سودا(NaOH): کاستیک سودا ترکیبی قلیایی با خواص ویژه است که در آب حل می‌شود. از کاستیک سودا برای تولید محصولات پاک‌کننده و ضدعفونی‌کننده استفاده می‌شود. پاک‌کننده‌هایی که حاوی کاستیک سودا می‌باشند، این خاصیت را دارند که ذرات چربی را در خود حل کنند و از بین ببرند.
- سودا اش سبک(Soda ash light): سودا اش سبک ترکیبی شیمیایی با فرمول مولکولی Na2CO3 می‌باشد که در فرمولاسیون انواع شوینده کاربرد دارد. این ترکیب در دترجنت‌ها به پراکندگی ذرات آلاینده موجود کمک کرده و فرایند شستشو را بهبود می‌بخشد. سودا اش سبک همچنین به تنظیم pH آب هم کمک خواهد کرد.
- سدیم پرکربنات(Sodium percarbonate): سدیم پرکربنات جامدی کریستالی و بی‌رنگ با فرمول شیمیایی C2H6Na4O12 می‌باشد. این ترکیب پودری سفید رنگ است که از واکنش کربنات سدیم و پراکسید هیدروژن تشکیل می‌شود. سدیم پرکربنات دارای خواص ضدباکتری و ضدقارچ می‌باشد و به همین دلیل در فرمولاسیون انواع شوینده‌ها کاربرد دارد.
مواد شیمیایی صنایع کشاورزی
کودهای شیمیایی ترکیباتی ضروری برای رشد گیاهان هستند که معمولا شامل مواد مغذی همچون نیتروژن، فسفر و پتاسیم می‌باشند. استفاده از کودهای شیمیایی رشد گیاهان را بهینه کرده و عملکرد محصولات کشاورزی را بهبود می‌بخشد. برخی از مواد اولیه شیمیایی که در صنایع کشاورزی به منظور تولید کودهای شیمیایی کاربرد دارند، عبارتند از:
- کلسیم نیترات: کلسیم نیترات محلول در آب به عنوان یک منبع مغذی برای گیاهان به کار برده می‌شود. این محصول رشد گیاهان را بهبود بخشیده و بازدهی را در محصولات زراعی تا حد زیادی بالا می‌برد.
- آمونیوم نیترات: آمونیوم نیترات یک کود غنی از نیتروژن است که برای رشد گیاهان مزایای زیادی دارد. نیتروژن بالای آمونیوم نیترات، این ترکیب را برای محصولاتی مانند ذرت که نیاز به جذب سریع نیتروژن دارند، به گزینه مناسبی تبدیل کرده است.
- پتاسیم نیترات: پتاسیم نیترات ترکیبی شیمیایی است که تا حدودی در آب قابل حل است و با افزایش دما، حلالیت آن افزایش می‌یابد. این محصول به عنوان کود شیمیایی در کشاورزی استفاده می‌شود، کود پتاسیم نیترات تمام مواد مغذی مورد نیاز گیاهان را فراهم می‌کند.
مواد شیمیایی صنایع شیشه‌سازی
به منظور تغییر خواص شیمیایی و حرارتی شیشه از مواد شیمیایی خاصی در صنعت شیشه‌سازی استفاده می‌شود. سیلیکا، سودا اش سنگین، سدیم اکسید و کلسیم اکسید برخی از مهم‌ترین ترکیبات شیمیایی هستند که در فرایند ساخت شیشه کاربرد دارند.
- سیلیکا(SiO2): مهم‌ترین ماده تشکیل‌دهنده شیشه سیلیکا می‌باشد. سیلیکا یک ترکیب سه بعدی است که در آن سیلسیم با چهار اتم اکسیژن پیوند کووالانسی دارد. از سیلیکا برای ساخت شیشه‌هایی با کیفیت بالا استفاده می‌شود؛ در واقع این ماده به شیشه کمک می‌کند دوام بالایی داشته باشد.
- سدیم کربنات(Na2CO3) : سدیم کربنات که با عنوان سودا اش نیز شناخته می‌شود، ترکیبی گرانولی و به رنگ سفید می‌باشد که محلول آن ترکیبی کاملا قلیایی است. این ماده به دو دسته سودا اش سبک و سودا اش سنگین تقسیم‌بندی می‌شود. سودا اش سنگین و سودا اش سبک به لحاظ شیمیایی یکسان بوده و تنها تفاوتشان در میزان دانسیته آنهاست. از سودا اش سنگین در فرایند شیشه‌سازی استفاده می‌شود. این محصول به منظور افزایش یکنواختی و همچنین تنظیم pH در فرایند ساخت شیشه به‌کار برده می‌شود.
- سدیم نیترات: سدیم نیترات ترکیبی شیمیایی با فرمول NaNO3 می‌باشد. این محصول در فرایند ساخت شیشه به منظور افزایش استحکام محصول نهایی به کار برده می‌شود. علاوه‌براین، سدیم نیترات شفافیت شیشه مذاب را هم بهبود می‌بخشد.
تولید و تامین مواد شیمیایی
فرایند تولید مواد شیمیایی شامل تامین مواد اولیه، واکنش‌های شیمیایی، سنتز محصولات شیمیایی، جداسازی، خالص‌سازی و بسته‌بندی می‌باشد. در فرایند تولید مواد شیمیایی به منظور حفظ کیفیت، باید موارد زیر را بخاطر داشته باشید.
تامین مواد شیمیایی
کیفیت مواد اولیه مورد استفاده برای تولید محصولات شیمیایی اهمیت زیادی دارد. به منظور تهیه مواد اولیه بهتر است از طریق تولیدکنندگان و تامین‌کنندگان معتبر مواد شیمیایی در تهران اقدام کنید. بهترین تولیدکنندگان و تامین‌کنندگان، مواد اولیه باکیفیت را با قیمت‌های رقابتی به دست شما می‌رسانند.
کنترل کیفیت مواد اولیه
مواد اولیه شیمیایی باید قبل از اینکه وارد پروسه تولید شوند، آنالیز شوند تا از کیفیت آنها اطمینان حاصل کنید. بسته به نوع ماده شیمیایی پروتکل‌های مختلفی برای کنترل کیفیت وجود دارد که باید طبق آنها عمل کنید. پس از این مرحله و درصورتیکه مواد اولیه فاکتورهای کیفی لازم را دارا باشد، این مواد برای نگهداری و ذخیره‌سازی به انبار ارسال می‌شوند.
سنتز و فرمولاسیون
در این مرحله ترکیبات شیمیایی به منظور سنتز محصولات مورد نظر به واحد تولید ارسال می‌شوند. در واحد تولید مواد با نسبت‌های معین با یکدیگر ترکیب شده و واکنش‌های مربوطه تحت شرایط خاص دمایی و فشاری انجام می‌گیرند. مواد اولیه باکیفیت چنانچه در فرایندهای تولید حساب‌شده و مشخص به کار گرفته شوند، می‌توانید اطمینان حاصل کنید که محصولاتی باکیفیت خواهید داشت.
کنترل کیفیت نهایی
محصولات نهایی پس از تولید به واحد کنترل کیفیت ارسال می‌شوند. در این واحد پروتکل‌های مختلفی برای آنالیز محصولات به کار گرفته می‌شود. بسته به محصول شیمیایی و استانداردهای در نظر گرفته‌شده، پروتکل کنترل کیفی محصول هم متفاوت خواهد بود.
بسته‌بندی
در مرحله آخر محصولات شیمیایی به واحد بسته‌بندی ارسال می‌گردند. در این مرحله محصولات در بسته‌بندی‌های خاص(بسته به محصول، شرایط نگهداری و حمل‌ونقل) آماده‌سازی می‌شوند و به انبار محصولات ارسال می‌شوند تا در زمان مناسب به دست مشتری برسند.
پرسش‌های متداول
بهترین تامین‌کننده مواد شیمیایی در تهران کدام شرکت است؟
شرکت تولیدی بازرگانی آردین شیمی یکی از مهم‌ترین تامین‌کنندگان و صادرکنندگان مواد اولیه شیمیایی در ایران می‌باشد. لبسا، سودا اش، کاستیک سودا، آمونیوم نیترات و سدیم نیترات برخی از مهم‌ترین محصولات آرکم هستند که در صنایع مختلف کاربرد دارند. آرکم با همکاری با بهترین تولیدکنندگان و تامین‌کنندگان در ایران همواره در تلاش است تا محصولی درجه یک در اختیار مشتریان قرار دهد. به منظور دریافت اطلاعات بیشتر با همکاران ما در واحد فروش در ارتباط باشید.
کیفیت مواد اولیه شیمیایی چه تاثیری در محصولات نهایی خواهد داشت؟
یکی از مهم‌ترین فاکتورها که شما به عنوان تولیدکننده باید به آن توجه داشته باشید، کیفیت مواد اولیه شیمیایی است. چنانچه کیفیت مواد اولیه در حد استاندارد نباشد، محصولات تولیدی استاندارهای لازم را دریافت نخواهند کرد و متعاقبا محصولات شما فروش خوبی نخواهد داشت. به همین دلیل بهتر است برای خرید مواد اولیه، از طریق معتبرترین تامین‌کنندگان مواد شیمیایی در ایران اقدام کنید. تامین‌کنندگان مواد شیمیایی با علم به این موضوع مواد را قبل از فروش آنالیز می‌کنند تا بدین‌ترتیب خیالتان از هر بابت راحت باشد.